Teksten

De schaar van de tsaar

Freek Mariën

Over De schaar van de tsaar

Een ontregelde theatertekst over hoe achter elke muur nog een hele wereld ligt, uitgegeven bij De Nieuwe Toneelbibliotheek. Wat breek je: de regels of elkaar?

Nominatie Taalunie Toneelschrijfprijs. Uit het juryrapport:“In een dwingende, repetitieve aaneenschakeling van speelse scènes slaagt de auteur erin om grootse thema’s in hun brutale essentie bloot te leggen. (…) Op een kinderlijke, speelse manier toont De schaar van de tsaar de irrationaliteit die onder vastgeroeste gewoontes schuilt. Freek Mariën schraapt het laagje (zelfvoldane) beschaving weg dat wij allemaal dragen en toont de primaire angsten en verlangens die onze keuzes sturen. Wat begint als een kinderlogica wordt een grimmige grotezaalproductie voor volwassenen over territoriumdrift, dominantie, uitbuiting en macht; familie en identiteit.”

“Territorium, autoriteit, normaliteit, identiteit, integratie: De schaar van de tsaar vertaalt zowat alle grote kwesties in het klein. Die kunst van de vereenvoudiging weet regisseur Freek Mariën in zijn erg gelaagde en geslaagde tekst treffend te vatten. ‘Wie is de baas?’: meer dan deze vier woorden heeft hij niet nodig om een complex vraagstuk als migratie kraakhelder inzichtelijk te maken voor kinderen.” – Wouter Hillaert, De Standaard.

“Heel helder komen de onderliggende wetmatigheden in conflicten aan de oppervlakte. Dat bevreemdt en geeft tegelijkertijd inzicht. Grimmig esthetisch, grappig absurd, vreemd verhelderend.” – Tuur Devens, De Bond

Fragment

+ K de tsaar

# T ja

+ K wat is er voor de kamer?

# T de kamer

+ K ja/ervoor

# T ik zeg het, de kamer/er is meer dan een de kamer

+ K dat kan niet

# T ik dacht ook dat dat niet kon/maar ik ben nu hier/en ik was toen daar

+ K lijkt het daar op hier?

# T nee/of ja/er zijn muren/een buis/een vloer en licht/maar verder/hier is het zo leeg/bij ons bouwen we allemaal een troon/om het hoogst/elke baas…

+ K leuk spel

# T het is geen spel

+ K hoe bouwen jullie die troon?

# T met alle dingen uit de buis

+ K dat is gevaarlijk

# T wat?

+ K al die dingen/er was de tijd dat de kamer vol zat/tot aan het streepje/de papa de mama en het kind van toen/konden niks meer zien tussen alle dingen/ze konden niet meer bewegen tussen alle dingen/ze waren het kind bijna kwijt tussen alle dingen/hups verdwenen

# T nee/er was de tijd dat de kamer bijna leeg was/de bazen bouwden toen geen troon/ze groeven putten/met hun blote handen/om andere bazen in te gooien/om het hoogst/was iets heel laags/het is nooit genoeg/dat is de waarheid

+ K vol is vol/dat is de waarheid

# T dan hebben wij een andere waarheid

+ K het kan niet/dat er meer dan een de waarheid is

# T het kon ook niet/dat er meer dan een de kamer was